Michiels jeugd in Vlissingen
Michiel de Ruyter wordt op 24 maart 1607 in Vlissingen geboren. Hij is de zoon van zeeman Adriaen Michielszoon en Alida Jansdochter, het vierde kind in een reeks van elf, van wie een aantal jong sterven.
In de uittreksels uit de doopregisters van de Nederduits hervormde gemeente ca. 1585 - 1808 staat zijn doopinschrijving vermeld. (bron: Zeeuws Archief (ZA) 7387_5673_008)
De Ruyter
Als je dieper in Michiels leven duikt, ontdek je waarschijnlijk dat zijn naam en ook die van zijn familieleden en tijdgenoten meerdere keren op een andere wijze zijn geschreven. Zijn moeder wordt bijvoorbeeld soms Alida Jans(dochter) en dan weer Aelken Jans genoemd. Mogelijk is zij ook degene geweest die al de bijnaam Ruyter gebruikte.
De achternaam van Michiel is vanaf zijn geboorte Adriaensen en dat betekent zoon van Adriaen. Pas vanaf 1637 is hij het woord Ruyter achter zijn naam gaan zetten. Het kan ook zijn omdat hij vanaf die tijd kaperkapitein is en dan zouden de woorden 'ruiten' of 'roven' daarop slaan. Toen Michiel nog in Zeeland woonde, noemde hij zichzelf Maghyel.
Waar denk jij dat de naam De Ruyter vandaan komt?
Van eenvoudige komaf
Michiel is de zoon van een zeeman die later bierdrager wordt. Zijn vader wordt poorter in Vlissingen, als Michiel bijna vijf is.
Een poorter stond in hoger aanzien dan een gewone burger en bracht rechten en plichten met zich mee. Hij kon nu lid worden van een gilde, het biergilde, maar hij moest ook belasting betalen.
Desondanks is het gezin waarin Michiel opgroeit allesbehalve rijk. In die tijd toch opklimmen tot admiraal is dus heel bijzonder!
De jeugd van Michiel volgens Willem Wever
Michiel de Ruyter zou als kleine jongen niet hebben willen deugen, tot hij de zee op mocht. Willem Wever heeft een mooi filmpje van zijn jeugd in Vlissingen gemaakt. Daarin zie je dat Michiel zelfs de toren van de Sint Jacobskerk heeft beklommen.
Michiel wordt een belangrijk zeeman met heel veel kennis over alles wat met de zee, varen, handel drijven en oorlog voeren te maken heeft. Hij kon zeer opvliegend zijn en toch zorgde hij heel goed voor zijn bemanning. Hij was erg gelovig, streng maar rechtvaardig en zijn familie was zijn alles.
Denk je dat Michiel als kleine jongen echt zo’n deugniet is geweest of zullen dat maar verzinsels zijn geweest?
Het wiel van Michiel
Het verhaal gaat dat Michiel de Ruyter als opstandige jongen van school is gestuurd. Hij wil varen. Als jonge jongen moet hij onderop beginnen: op de lijnbaan, als touwslagersleerling.
Hij komt daarmee in dienst van de rijke Vlissingse reders, de gebroeders Adriaen en Cornelis Lampsins. Cornelis laat in 1641 het stadspaleis bouwen dat nu onderdeel uitmaakt van het muZEEum. Het schijnt dat in het koepeltje vele zaken met hun kapiteins en later dus ook met Michiel zijn besproken. Als je tijdens je bezoek helemaal naar boven loopt, heb je een schitterend uitzicht over Vlissingen.
Op de afbeelding zie je een touwslagerswiel waaraan Michiel heeft gedraaid. Weet jij hoe dit wiel werkt? Klik hier voor een filmpje waarin Pol Verbeeck van het muZEEum over het wiel vertelt.
Eindelijk naar zee
Als Michiel in 1618 gaat varen, verandert zijn leven op slag en wordt de basis voor zijn maritieme carrière gelegd. Zijn eerste reis gaat naar Brazilië, naar de Amazone delta.
Aan boord van de Golden Cock onder commando van kapitein Pieter Adriaensz. Ita vertrekt Michiel op Sint Stevensdag uit Vlissingen. Waarschijnlijk lag het schip voor vertrek op de rede van Vlissingen zoals is te zien op deze afbeelding
De precieze datum waarop hij is uitgevaren, blijft verwarrend. Sint Steven heeft zijn naamdag op 26 december, dus het zou tweede kerstdag kunnen zijn, maar 3 augustus wordt ook vaak in verband gebracht met deze heilige. Wat zou jij een logische dag vinden om uit te varen naar Brazilië?
Is Michiel de Ruyter ook jouw held?
Michiel Adriaenszoon de Ruyter wordt in de Gouden Eeuw redder van het vaderland genoemd. Zijn rol in zeeslagen bepaalt het lot van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
Het Klokhuis heeft een aflevering over Michiel de Ruyter gemaakt, waarin het muZEEum ook een rol speelt. Kijken? Klik hier. In dit filmpje zie je goed wat voor invloed de tijd op de geschiedenis kan hebben. In de 19e eeuw bijvoorbeeld had Nederland behoefte aan een held waardoor je weer trots op je land kon zijn, toen werd alleen maar in positieve zin over Michiel geschreven. Tegenwoordig kijken we weer met een andere blik naar zijn (helden)daden.
Zie jij Michiel de Ruyter als een held?
