Het familieleven van Michiel de Ruyter

In 1627 overlijdt Michiels vader. Deze gebeurtenis maakt hem min of meer de hoeder van zijn moeder en broers en zussen.

Voor Michiel blijven zijn familie en het geloof altijd twee belangrijke aspecten in zijn leven.

 

Tijdlijn familie

Michiels eerste huwelijk

Als hij nog net geen 24 jaar is, trouwt hij met Maeiken Velders uit Grijpskerke. Ze gaan in de Lange Noordstraat in Vlissingen wonen. In april 1631 wordt Michiel lidmaat van de Nederduitsch-gereformeerde kerk. Waarschijnlijk op Eerste Paasdag – dat is gebruikelijk - heeft hij de openbare geloofsbelijdenis afgelegd.

Op 18 december wordt de doop van de dochter van Maeiken en Michiel op naam van Heiltge ingeschreven. Maeiken overlijdt na de bevalling en wordt op 31 december 1631 begraven. Hun dochtertje overlijdt ongeveer twee weken later. Zie de blauwe markering rechts op de scan hieronder.

Een aantal zussen van Michiel zal met leden van de familie Velders trouwen. Heel zijn leven houdt hij contact met de familie van zijn eerste vrouw. Zijn zus Alida trouwt met Jan Schorrer. Links op de scan staat Michiel vermeld als getuige van de doopinschrijving van zijn nichtje Cornelia op 17 april 1664. (bron: Zeeuws Archief (ZA) 7117_4567_004)

doop Michiel

Michiels tweede huwelijk

Neeltje Engels is de dochter van Engel Eewoutsen en Neeltje Aernouts en komt uit Vlissingen. Als zij en Michiel op 1 juli 1636 trouwen, is hij zojuist kaperkapitein in dienst van de gebroeders Lampsins geworden.

In dit huwelijk worden twee zoons, Adriaen en Engel, en twee dochters, Cornelia en Alida, geboren. Twee kinderen overlijden vlak na de geboorte.

Neeltje overlijdt na een ziekbed van twee weken in 1650 als Michiel op reis is met zijn schip Salamander.

 

Engel de Ruyter

De appel valt niet ver....

Adriaen, de eerste zoon van Michiel en Neeltje Engels, is op 27 september 1637 geboren. Heel weinig is over hem bekend. Over zijn broer is veel meer bekend.

Engel de Ruyter wordt op 2 mei 1649 geboren als jongste kind van Michiel en Neeltje Engels, hij is vernoemd naar haar vader. Als Engel vijftien is, gaat hij voor het eerst met zijn vader mee naar zee. Uiteindelijk zal hij vice-admiraal worden, tot ridder worden geslagen in Engeland en de titel baron van de Spaanse koning ontvangen.

Engel overlijdt ongehuwd op 33-jarige leeftijd; het door Michiel opgebouwde fortuin is dan al bijna geheel door hem verkwist.  

dia A van Gelder1

Michiels derde huwelijk

In 1649 overlijdt Michiels moeder. Neeltje overlijdt in 1650 als Michiel met Adriaen op zee zit. Hij besluit de zee vaarwel te zeggen en te gaan rentenieren. Lang duurt dit rustige leven aan de wal niet.

In 1652 trouwt Michiel met de Vlissingse Anna van Gelder. Dit is zijn derde huwelijk. De twee houden veel van elkaar. Hij schrijft haar uitgebreide brieven als hij op zee is. Zij gaat met hem mee op belangrijk bezoek, bijvoorbeeld naar raadpensionaris Johan de Witt.

Anna is een echte zakenvrouw. Aan de wal regelt zij alle financiële zaken van Michiel op zee. Zij zorgt voor de scheepsbevoorrading en betaalt de zeemansvrouwen. Dit imposante schilderij van Anna kun je zien in het muZEEum.

begrafenis Jan van Gelder

Anna's familie

Anna heeft met haar eerste man, Jan Pauwelszn, een zoon en een dochter gekregen. Hij heeft ook onder de Lampsins gevaren.

Anna's zoon, Jan van Gelder, gaat later als scheepskapitein onder Michiel varen. Onder andere bij de tocht naar Chatham. Hij sneuvelt tijdens de Slag om Kijkduin bij Den Helder op 21 augustus 1673 en wordt begraven in de Oude Kerk in Amsterdam.

Anna's broer, Evert van Gelder, is een kapitein die veelvuldig door Michiel in zijn vloot wordt opgenomen. Ook hij is aanwezig bij de tocht naar Chatham.

dia portret1655

Vertrek uit Vlissingen

In het voorjaar van 1655 verhuist Michiel met zijn gezin naar Amsterdam. Hij is op dat moment vice-admiraal van de Amsterdamse admiraliteit. Ze gaan wonen op wat nu Prins Hendrikkade 131 is.

Zijn zoon Adriaen overlijdt helaas net na de verhuizing op 13 april. Op zeventienjarige leeftijd is Adriaen, luitenant-ter-zee, aan boord overleden. In april 1655 is hij begraven in de Zuiderkerk in Amsterdam.

Op 2 maart van dat jaar ontvangt Michiel het poorterschap van de stad Amsterdam.

dia card familieportret

Michiels kinderen

Samen krijgen Michiel en Anna nog twee dochters. Grietje (Margaretha) in 1652 en Anna in 1655. Anna sterft echter op elfjarige leeftijd aan een ziekte vermoedelijk. Ze wordt in Vlissingen begraven hoewel het gezin op dat moment al jaren in Amsterdam woont.

In totaal heeft Michiel twee zonen, vier dochters en drie vroeg overleden kinderen gekregen. Naast de twee kinderen van zijn vrouw Anna.

Dit familieportret, maar dan levensgroot, heeft het muZEEum in mei 2022 langdurig in bruikleen gekregen van het Rijksmuseum. In het artikel van Omroep Zeeland lees je alles over de verhuizing.