De vroege avontuurlijke jaren

 

Nadat Michiel in 1618 voor het eerst is gaan varen, lonkt het avontuur.

Achtereenvolgens wordt hij busschieter, walvisjager, kaapvaarder en koopvaarder.

vroege avonturen card

Het Beleg van Bergen op Zoom

Voorafgaand aan het Beleg van Bergen op Zoom monstert Michiel in de zomer van 1622 aan op het oorlogsschip ’t Zeepaert  van kapitein Jacob Cornelisse Calis. Hij is in dienst van de Zeeuwse Admiraliteit en vecht met het Staatse leger van Prins Maurits tegen de Spanjaarden. Aan land strijdt hij te paard als busschieter en na de overwinning keert hij terug naar het schip. Tot oktober 1625 blijft Michiel aan boord, hij is dan al enkele rangen gestegen en daarmee ook zijn soldij.

Het oorlogsschip ’t Zeepaert  is een pleitschip. Op de foto zie je het pleitschip dat te zien is in het MuZEEum. Een pleit (pleyt) is een binnenvaartschip dat ook veel in de kustvaart is gebruikt. De bodem van het schip is plat – vandaar de naam – waardoor vastlopen op de zandbanken voor de Zeeuwse eilanden kan worden vermeden.

dia walvisvaart

Walvisvaart

Uit bewaarde journalen blijkt dat Michiel in 1633 en in 1635 ter walvisvaart gaat in dienst van de Noordse Compagnie, voor de Zeeuwse Kamer Vlissingen.

Als stuurman monstert hij aan op de Groene Leeuw onder schipper Jochem Jansen naar het eiland Jan Mayen. Op de afbeelding zie je een pagina uit een journaal dat tijdens de reis in 1633 door Michiel is bijgehouden. Kun jij het kriebelige handschrift ontcijferen?

Op het eiland Jan Mayen en het nabijgelegen Spitsbergen wordt in die tijd vanaf mei tot eind augustus op walvissen gejaagd. De Nederlandse walvisvaart vindt vanaf 1612 veelvuldig plaats, zelfs tot ver in de vorige eeuw. Op internet kun je hier meer over lezen. Wat vind je ervan dat Nederland daar zoveel bij betrokken was?

 

vlissingse vlag

Kaapvaart

Dit is de vlag van Vlissingen. De rode vlag wordt ook gebruikt tijdens de kaapvaart. Het witte Jacobakannetje is het herkenningsteken voor Vlissingse kapers.

Een kapersschip was altijd van een reder en de kapers waren in loondienst. Veel kapers dienden ook bij de marine of de handelsvloot. Kapers dienden in bezit te zijn van een kaper- of commissiebrief van de Staten-Generaal om tijdens een oorlog schepen op de vijand buit te maken en aan de eigen justitie over te dragen. Kapers zijn dus geen piraten.

In 1636 ontvangt Michiel zijn eerste zelfstandige commando als kaperkapitein, in dienst van de Vlissingse redersfamilie Lampsins en in 1637 gaat hij op Duinkerker kapers jagen. Wat is jouw mening over het fenomeen kapen?

dia salamander

Koopvaart

In 1640 wordt Michiel schipper op de Vlissinge, een vrachtschip van de Lampsins en zeilt naar Brazilië en omstreken.

In 1641 en 1642 dient hij onder admiraal Artus Gijsels, voor het eerst in dienst van de marine. Met de rang van schout-bij-nacht en kapitein vaart hij op de, tot oorlogsschip verbouwde, koopvaarder Haze om de Portugezen bij te staan in hun onafhankelijkheidsstrijd. In 1643 zeilt hij naar Dublin om tarwe, rogge, suiker en wapens te ruilen voor huiden.

In 1644 koopt De Ruyter een eigen schip: de Salamander.  Tot en met 1651 vaart hij als zelfstandige kapitein-koopman vooral op West-Indië en Barbarije (Noord-Afrika). Op de foto zie je hoe de Salamander  waarschijnlijk eruit heeft gezien.