In dienst van de Republiek

Nederland heet vanaf 1588 de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en is in de 17e eeuw een machtig en rijk land door de handel waarin de scheepvaart een belangrijke rol speelt.

dia jacob bellevois

Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

De Republiek is een samenwerking van gewesten, die voor een groot deel hun eigen gang gaan. Ieder gewest heeft een eigen admiraliteit (marine) met eigen havens.

Het beschermen van de koopvaardij is de belangrijkste taak van deze admiraliteiten.

Engeland en de Republiek zijn op dat moment de grootste handelsmogendheden. Ze gaan oorlog voeren om hun eigen koopvaardij en bijbehorende vaarroutes te beschermen en uit te breiden. 

 

ruyter harnas

Redder van het vaderland

Michiel Adriaenszoon de Ruyter wordt redder van het vaderland genoemd vanwege zijn bepalende rol in vele zeeslagen tijdens de drie Engels-Nederlandse oorlogen.

Om op zee te winnen moet eenheid tussen de verschillende admiraliteiten, omgebouwde koopvaarders die als oorlogsschepen dienen en een niet altijd even capabele bemanning die uit binnen- en buitenland komt, worden gesmeed.

Dit vraagt om een groot leider. Michiel de Ruyter ís die grote leider.

Dit schitterende schilderij kun je bewonderen in het muZEEum.

 

belangrijkste zeeslagen

Kruistochten, expedities en reizen in vredestijd

Als de Eerste Engels-Nederlandse oorlog is uitgebroken wordt Michiel op 29 juli 1652 aangesteld als vice-commandeur. Als deze oorlog is afgelopen, wordt hij bevorderd tot vice-admiraal en gaat hij met zijn gezin in Amsterdam wonen. Hij komt in dienst van de Amsterdamse admiraliteit en gaat als hij aan wal is assistentie verlenen bij de bouw en uitrusting van marineschepen en het samenstellen van konvooien ter bescherming van de koopvaardij.

In deze periode tussen de Engelse oorlogen door is het voor Michiel nooit saai. Elke keer als het weer hommeles is met de Fransen, de Portugezen of de Spanjaarden kan hij gaan varen. Of als plots tol wordt geheven in de doorgang tussen Denemarken en Zweden, de Sont. De samenwerking tussen landen wisselt continu in deze jaren. Maar alles staat in het teken van de bescherming van de handel.

 

dia replica dolk

Michiels dolk

De handgreep van deze dolk toont het wapen van Michiel nadat hij in 1660 door de Deense koning tot baron is verheven.

Van dit wapen wordt wel gezegd, dat het een soort rebus is en de volgende zin uitbeeldt: ‘De Ruiter (ridder te paard) helpt Denemarken (kruis en vlag van Denemarken) te land (kanon met drie kogels) en ter zee (Admiraalsschip)’.

Michiel draagt zijn dolk op zijn borst, op het tuig waar ook de sabel aanhangt. Tijdens een storm moet een zeeman razendsnel touwen van zeilen kunnen doorsnijden. Slaat hij overboord, dan moet hij zich kunnen bevrijden uit touwen waarin hij verstrikt is geraakt. En een schip moet worden beschermd tegen enterende piraten.

 

dia commandostaf

Michiels commandostaf

Bij zijn promotie tot admiraal heeft Michiel een commandostaf ontvangen. Een symbool van macht en gezag.

De staf werd tijdens vergaderingen op tafel gelegd, vόόr de bevelhebber. Bij overtredingen van een ondergeschikte werd hij ook gebruikt om een pak ransel mee te geven.

Michiel heeft ook commandostaven cadeau gekregen. Vlak voor zijn overlijden heeft hij een staf van de onderkoning van Napels ontvangen. Deze ongelooflijk rijk versierde staf ligt nu in Rijksmuseum.

De commandostaf die het muZEEum zo goed mogelijk heeft laten namaken, is gemaakt uit het houtsoort waarvan vroeger ook de commandostaven werden vervaardigd. Het is een van de hardste, duurste en zwaarste houtsoorten. De staf op de foto weegt bijna een kilo. Het wordt letterhout genoemd, omdat het lijkt of op het hout is geschreven

brieventasmichiel

Contact met het thuisfront

Tijdens zijn verblijf op zee onderhoudt Michiel het contact met het thuisfront voornamelijk door brieven te schrijven.

Dit is zijn eigen brieventas, te zien in het muZEEum. Hoewel ze niet bewaard zijn, weten we dat Michiel talrijke brieven aan zijn vrouw Anna van Gelder heeft geschreven.

Ook schrijft hij geregeld met de raadpensionaris Johan de Witt. Ze zijn goed bevriend. Als Michiel thuis is, zien ze elkaar vaak. In de brieven naar elkaar schrijven ze over privé- en vlootzaken. Over de uitvoering van de tocht naar Chatham hebben ze bijvoorbeeld van tevoren bijna dagelijks schriftelijk contact gehad.

zeven provincien

Zeven Provinciën

De Zeven Provinciën is het belangrijkste oorlogsschip uit de Gouden Eeuw én vlaggenschip van Michiel. In het muZEEum staat het scheepsmodel dat ook is gebruikt tijdens de opnames van de film Michiel de Ruyter.

Op 28 maart 1666 gaat Michiel voor het eerst aan boord van de Zeven Provinciën. Dit linieschip telt wel tachtig stuks geschut.

De laatste grote reis van de Zeven Provinciën als vlaggenschip van Michiel de Ruyter is in 1674 naar het eiland Martinique in de Caribische Zee.

Michiels allerlaatste tocht naar Sicilië is op de Eendracht, omdat de Zeven Provinciën op dat moment niet gereed is voor de expeditie.